Przez cały luty 2010 w Augustowskim Centrum Edukacyjnym trwa akcja uświadamiająca: „Bądź bezpieczny w Internecie”
Internet otwiera człowiekowi okno na zupełnie inny świat – inny niż radio, telewizja czy drukowane gazety, gdyż nie ma ograniczonej liczby stron, stacji radiowych lub kanałów telewizyjnych – to niezmierzony ocean informacji przekazywanych za pomocą różnorodnych środków wyrazu i technologii informatycznych: e-maili, postów na forach dyskusyjnych i blogach, tekstu statycznego i animowanego, prezentacji multimedialnych, podcastów, screencastów, videocastów, filmów, muzyki, videoelearningu, videokonferencji i innych.
Trudno jest więc dziwić się, że szczególnie dzieci i młodzi ludzie wykorzystują to medium do przeróżnych celów, nie zawsze jednak zgodnie z obowiązującą Internautów netykietą – czyli zbiorem zasad savoir-vivre w sieci. Nie jest to jednolicie określony zbiór zasad dobrego wychowania i poprawnego zachowania w sieci, lecz można go ująć w postaci dekalogu zasad nie tyle uprzyjemniających posługiwanie się Internetem, co w ogóle umożliwiających pracę w nim.
Oto trzy główne zasady:
@ Myśl, co i jak robisz!
@ Nie działaj na czyjąś szkodę!
@ Nie nadużywaj urządzeń i umiejętności do niecnych celów!
Najważniejsze jest jednak to, żebyśmy pamiętali, że nie jesteśmy w sieci sami, więc stare porzekadło „nie czyń drugiemu, co Tobie niemiłe” jest zawsze aktualne. Niestety, co raz częściej w sieci internetowej dochodzi do łamania praw człowieka, a sprawcy uważają się za bezkarnych. Na szczęście Policja dysponuje co raz nowocześniejszymi narzędziami do wykrywania przestępstw internetowych, a będzie do nich dochodziło znacznie rzadziej wówczas, gdy społeczeństwo będzie bardziej świadome nie tylko swoich praw, ale także sposobów przeciwdziałania przestępstwom popełnianym za pośrednictwem Internetu i urządzeń komunikacyjnych.
Dlatego niezwykle potrzebne jest organizowanie takich akcji uświadamiających dzieci, młodzież i dorosłych, toteż od 2005r. w Polsce - zwykle w lutym – obchodzony jest Dzień Bezpiecznego Internetu.
W br. ponad 60 państw z całego świata połączy 9 lutego wspólna idea Internetu bezpiecznego dla dzieci i młodzieży. Przez cały luty szkoły mogą i powinny organizować różnorodne akcje promujące bezpieczne korzystanie z nowych technologii i Internetu wśród dzieci i młodzieży, uświadamiając jednocześnie młodych ludzi na temat zagrożeń, jakie niosą ze sobą najnowsze zdobycze techniki i komunikacji. Działania te to część założeń programu "Safer Internet”, uruchomionego w 1999r. przez Komisję Europejską, w ramach którego prowadzone są również działania na rzecz zwalczania nielegalnych treści i spamu w Internecie, a od 2005 roku program zajmuje się również problematyką związaną z zagrożeniami wynikającymi z użytkowania telefonów komórkowych, gier on-line, wymianą plików P2P oraz innymi formami komunikacji on-line w czasie rzeczywistym (czaty i komunikatory).
Priorytetem programu „Safer Internet” na lata 2009–2013 jest zwalczanie cyberprzemocy i uwodzenia dzieci w Internecie. Zjawisko cyberprzemocy definiuje się jako przemoc z użyciem technologii informacyjnych i komunikacyjnych - głównie Internetu oraz telefonów komórkowych.
Formy cyberprzemocy to:
@ nękanie obelgami, wyzwiskami,
@ straszenie,
@ szantażowanie z użyciem sieci,
@ publikowanie lub rozsyłanie ośmieszających, kompromitujących lub spreparowanych informacji, zdjęć, filmów z użyciem sieci,
@ podszywanie się w sieci pod kogoś wbrew jego woli.
Do działań określanych mianem cyberprzemocy wykorzystywane są głównie:
@ poczta elektroniczna,
@ czaty, komunikatory,
@ strony internetowe,
@ blogi,
@ serwisy społecznościowe,
@ grupy dyskusyjne,
@ serwisy SMS i MMS.
Ogromnie ważne jest w takiej negatywnej sytuacji szybkie zabezpieczenie
i zarejestrowanie wszelkich dowodów cyberprzemocy – zapisanie, wydrukowanie lub zarejestrowanie (zdjęcie, zrzut ekranowy) następujących informacji: daty i czasu otrzymania negatywnej wiadomości, jej treści (jeśli to możliwe), dane nadawcy (nazwę użytkownika), adres e-mail, numer telefonu komórkowego itp., adres strony WWW, na której pojawiły się szkodliwe treści, profil użytkownika portalu społecznościowego. Mogą one pomóc w ustaleniu sprawcy przemocy i zapobiec jej kontynuacji.
Dziecko lub młody człowiek, który stał się ofiarą cyberprzemocy nie powinien ukrywać tej sytuacji, lecz poinformować jak najszybciej osobę dorosłą: rodziców, wychowawcę, nauczyciela przedmiotów informatycznych, pedagoga szkolnego lub dyrekcję szkoły. Może też zadzwonić pod bezpłatny numer telefonu 0 800 100 100 lub szukać kontaktu na: www.helpline.org.pl
Innymi zagrożeniami w sieci są:
@ Grooming – uwodzenie dzieci przez osoby dorosłe, najczęściej o skłon-nościach pedofilskich,
@ Spam – masowo przesyłane w sieciach telekomunikacyjnych informacje o charakterze komercyjnym, których nie oczekujemy, poprzez które rozsyłane są wirusy i robaki internetowe, a także zbierane są adresy poczty elektronicznej w celu tworzenia nielegalnych baz teleadresowych,
@ Phishing – próby kradzieży danych poprzez wysyłanie do użytkowników wiadomości łudząco podobnych do wiadomości od podmiotów zaufanych (np. banku), skłaniających wyraźnie do przesłania takich danych jak nr konta, karty kredytowej, kodów pin, itp. Nieświadomie przekazane takie dane mogą spowodować kradzież tożsamości i pieniędzy.
Na stronach WWW: WWW.saferinternet.pl, WWW.helpline.org.pll, WWW.dbi.pl i innych można znaleźć wiele dodatkowych informacji na temat zasad bezpiecznego i zgodnego z prawem posługiwania się Internetem.
Na podstawie Wikipedii:
szczególnie nie należy publikować w Internecie niezgodnych z prawem treści zdefiniowanych w różnych ustawach, które wymieniono poniżej.
Treści, które naruszają rażąco zasady współżycia społecznego (sankcje określają różne ustawy, w tym kodeks karny, kodeks cywilny i kodeks pracy).
Treści, za które określono sankcje w kodeksie karnym, a które:
namawiają do popełnienia lub doradzają w popełnieniu samobójstwa lub samookaleczenia (art. 151 Kodeksu karnego);
grożą innym osobom popełnieniem przestępstwa na jego szkodę lub szkodę osoby jego najbliższej (art. 190 Kodeksu karnego);
obrażają inne narodowości, rasy ludzkie, religie (art. 194-196 i art. 257 Kodeksu karnego oraz art. 23 Kodeksu cywilnego);
nawołują do popełnienia przestępstwa (art. 255 Kodeksu karnego);
propagują totalitarny ustrój państwa lub nawołuje do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych albo ze względu na bezwyznaniowość (art. 256 Kodeksu karnego).
Treści, za które określono sankcje w kodeksie cywilnym, a które:
lżą osoby publiczne (art. 23 Kodeksu cywilnego);
zawierają pomówienia – informacje obarczające niepotwierdzonymi zarzutami inne osoby (art. 23 Kodeksu cywilnego);
obrażają inne narodowości, rasy ludzkie, religie (art. 23 Kodeksu cywilnego oraz art. 194-196 i art. 257 Kodeksu karnego).
Treści, za które określono sankcje w ustawach szczególnych, a które:
promują alkohol (art. 2 (1) Ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982r.);
przyczyniają się do łamania praw autorskich lub naruszają prawa autorskie i licencje podmiotów trzecich. (Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994r.);
promują środki odurzające, narkotyki (art.1 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 24 kwietnia 1997r.);
ujawniają bez czyjejś wyraźnej zgody dane osobowe, identyfikatory komunikatorów internetowych, fotografie, adres poczty elektronicznej, miejsce zamieszkania, pracy, przebywania, numery telefonów, tablic rejestracyjnych i inne poufne dane (Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997r. o ochronie danych osobowych);
zawierają słowa powszechnie uznane za niecenzuralne (art. 3 Ustawy o języku polskim z dnia 7 października 1999r.).
W Augustowskim Centrum Edukacyjnym akcja „Bądź bezpieczny w Internecie” rozpoczęła się tuż przed feriami, kiedy został ogłoszony konkurs na plakat o tej tematyce, wykonany w dowolnym programie graficznym lub edytorze Word. Po feriach zimowych akcję informacyjno – uświadamiającą zainicjowały nauczycielki przedmiotów informatycznych: Jadwiga Prawdzik i Katarzyna Magdziarek, włączając do współpracy Samorząd Szkolny. Po feriach opracowana została broszura informacyjna dla wychowawców w celu przeprowadzenia specjalnej lekcji wychowawczej, którą rozdano nauczycielom podczas rady pedagogicznej. Na spotkanie z rodzicami przygotowane zostały broszury „Stop cyberprzemocy” i wyłożone na holu dla zainteresowanych rodziców. Zaprojektowane i wykonane zostały również dwie gazetki informacyjne: na holu głównym szkoły oraz w budynku 3A.
Jadwiga Prawdzik założyła w Internecie specjalnego bloga:
http://stopcybeprzemocy2010.blogspot.com, w którym wraz z koleżanką Katarzyną Magdziarek zaplanowały opublikowanie i nagrodzenie najlepszych plakatów konkursowych, które każdy gość bloga będzie mógł obejrzeć. Uczniowie odwiedzający ww. bloga mogą wziąć również udział w krótkiej ankiecie „Czy doświadczyłaś/łeś zjawiska cyberprzemocy?”. W formie postów będą też zamieszczane przepisy Kodeksu karnego, Kodeksu cywilnego oraz Kodeksu wykroczeń, stosowane wobec sprawców cyberprzemocy (opracowane na podstawie dokumentów zamieszczonych na stronie http://saferinternet.pl).
Staramy się również zachęcić naszą młodzież do komponowania piosenek na ten temat, układania wierszyków, tworzenia prezentacji multimedialnych, filmików animowanych i innych pomysłów. Utwory te również zaprezentujemy w blogu, a najlepsze nagrodzimy.
Akcja informacyjno-uświadamiająca „Bądź bezpieczny w Internecie” weźmie udział w konkursie na najciekawszą inicjatywę Dnia Bezpiecznego Internetu 2010, organizowanym przez Naukową i Akademicką Sieć Komputerowa (NASK) oraz Fundację Dzieci Niczyje (FDN).
Jadwiga Prawdzik
